॥ वाल्मीकि रामायण – किष्किन्धाकाण्ड ॥
॥ vālmīki rāmāyaṇa – kiṣkindhākāṇḍa ॥

॥ सर्ग-५३॥
॥ sarga-53॥

Перевод с санскрита: Анна Устюгова

तथा ब्रुवति तारे तु ताराधिपतिवर्चसि ।
अथ मेने हृतं राज्यं हनुमानङ्गदेन तत् ॥१॥
tathā bruvati tāre tu tārādhipativarcasi
atha mene hṛtaṃ rājyaṃ hanumānaṅgadena tat
Так при говорящем Таре, лунносияющим, затем Хануман подумал о том забранном Ангадой царстве.

बुद्ध्या ह्यष्टाङ्गया युक्तं चतुर्बलसमन्वितम् ।
चतुर्दशगुणं मेने हनुमान्वालिनः सुतम् ॥२॥
buddhyā hyaṣṭāṅgayā yuktaṃ caturbalasamanvitam
caturdaśaguṇaṃ mene hanumānvālinaḥ sutam
Восьмичленным умом наделённым, четырьмя силами обладающим, с четырнадцатью добродетелями считал сына Вали Хануман.

आपूर्यमाणं शश्वच्च तेजोबलपराक्रमैः ।
शशिनं शुक्लपक्षादौ वर्धमानमिव श्रिया ॥३॥
āpūryamāṇaṃ śaśvacca tejobalaparākramaiḥ
śaśinaṃ śuklapakṣādau vardhamānamiva śriyā
Постоянно заполняемый мощью, силой, могуществом, как луна в начале светлой половины, прирастающий благом.

बृहस्पतिसमं बुद्ध्या विक्रमे सदृशं पितुः ।
शुश्रूषमाणं तारस्य शुक्रस्येव पुरन्दरम् ॥४॥
bṛhaspatisamaṃ buddhyā vikrame sadṛśaṃ pituḥ
śuśrūṣamāṇaṃ tārasya śukrasyeva purandaram
Умом равного Брихаспати, в героизме равного отцу, слушающегося Тару как Пурандара Шукру.

भर्तुरर्थे परिश्रान्तं सर्वशास्त्रविशारदम् ।
अभिसन्धातुमारेभे हनुमानङ्गदं ततः ॥५॥
bharturarthe pariśrāntaṃ sarvaśāstraviśāradam
abhisandhātumārebhe hanumānaṅgadaṃ tataḥ
Уставшего, опытного во всех науках Ангаду Хануман затем начал обманывать Ради господина.

स चतुर्णामुपायानां तृतीयमुपवर्णयन् ।
भेदयामास तान्सर्वान्वानरान्वाक्यसम्पदा ॥६॥
sa caturṇāmupāyānāṃ tṛtīyamupavarṇayan
bhedayāmāsa tānsarvānvānarānvākyasampadā
Он, использующий из четырёх способов третий, разделил тех всех обезьян великолепием речи.

तेषु सर्वेषु भिन्नेषु ततोऽभीषयदङ्गदम् ।
भीषणैर्बहुभिर्वाक्यैः कोपोपायसमन्वितैः ॥७॥
teṣu sarveṣu bhinneṣu tato’bhīṣayadaṅgadam
bhīṣaṇairbahubhirvākyaiḥ kopopāyasamanvitaiḥ
Когда они все были разделены, испугал Ангаду пугающими многочисленными речами, полными уловок в виде гнева.

त्वं समर्थतरः पित्रा युद्धे तारेय वै धुरम् ।
दृढं धारयितुं शक्तः कपिराज्यं यथा पिता ॥८॥
tvaṃ samarthataraḥ pitrā yuddhe tāreya vai dhuram
dṛḍhaṃ dhārayituṃ śaktaḥ kapirājyaṃ yathā pitā
“Ты более способный, чем отец, в битве, о сын Тары, способный крепко нести бремя обезьяньего царства, как отец.

नित्यमस्थिरचित्ता हि कपयो हरिपुङ्गव ।
नाज्ञाप्यं विषहिष्यन्ति पुत्रदारान्विना त्वया ॥९॥
nityamasthiracittā hi kapayo haripuṅgava
nājñāpyaṃ viṣahiṣyanti putradārānvinā tvayā
Всегда непрочномысленные обезьяны, о Повелитель обезьян, не будут терпеть то, что должно быть руководимо тобою, без сыновей и жён.

त्वां नैते ह्यनुयुञ्जेयुः प्रत्यक्षं प्रवदामि ते ।
यथायं जाम्बवान्नीलः सुहोत्रश्च महाकपिः ॥१०॥
tvāṃ naite hyanuyuñjeyuḥ pratyakṣaṃ pravadāmi te
yathāyaṃ jāmbavānnīlaḥ suhotraśca mahākapiḥ
Тебя благодарить они же не будут, очевидно, говорю тебе, как этот Джамбаван, Нила и Сухотра- великая обезьяна.

न ह्यहं त इमे सर्वे सामदानादिभिर्गुणैः ।
दण्डेन न त्वया शक्याः सुग्रीवादपकर्षितुम् ॥११॥
na hyahaṃ ta ime sarve sāmadānādibhirguṇaiḥ
daṇḍena na tvayā śakyāḥ sugrīvādapakarṣitum
Не я тебя эти все, начиная с равенством и щедростью и другими качествами, наказанием, тобой от Сугривы не можем быть оторваны.

विगृह्यासनमप्याहुर्दुर्बलेन बलीयसः ।
आत्मरक्षाकरस्तस्मान्न विगृह्णीत दुर्बलः ॥१२॥
vigṛhyāsanamapyāhurdurbalena balīyasaḥ
ātmarakṣākarastasmānna vigṛhṇīta durbalaḥ
Когда сражается с более сильным, для слабого рекомендуют выжидание. От того слабый, защищающий себя, не должен сражаться.

यां चेमां मन्यसे धात्रीमेतद्बिलमिति श्रुतम् ।
एतल्लक्ष्मणबाणानामीषत्कार्यं विदारणे ॥१३॥
yāṃ cemāṃ manyase dhātrīmetadbilamiti śrutam
etallakṣmaṇabāṇānāmīṣatkāryaṃ vidāraṇe
Которую эту нору Ты считаешь за эту кормилицу -так услышано. Это легковыполнимое для стрел Лакшманы в разрушении.

स्वल्पं हि कृतमिन्द्रेण क्षिपता ह्यशनिं पुरा ।
लक्ष्मणो निशितैर्बाणैर्भिन्द्यात्पत्रपुटं यथा ।
लक्ष्मणस्य च नाराचा बहवः सन्ति तद्विधाः ॥१४॥
svalpaṃ hi kṛtamindreṇa kṣipatā hyaśaniṃ purā
lakṣmaṇo niśitairbāṇairbhindyātpatrapuṭaṃ yathā
lakṣmaṇasya ca nārācā bahavaḥ santi tadvidhāḥ
Малое ведь сделано Индрой, бросающим молнию раньше. Лакшмана острыми стрелами разрушит, как сверток листьев. У Лакшманы подобные стрелы множественные есть.

अवस्थाने यदैव त्वमासिष्यसि परन्तप ।
तदैव हरयः सर्वे त्यक्ष्यन्ति कृतनिश्चयाः ॥१५॥
avasthāne yadaiva tvamāsiṣyasi parantapa
tadaiva harayaḥ sarve tyakṣyanti kṛtaniścayāḥ
В положении, когда ты будешь пребывать, о усмиритель врагов, тогда все обезьяны покинут, принявшие решение.

स्मरन्तः पुत्रदाराणां नित्योद्विग्ना बुभुक्षिताः ।
खेदिता दुःखशय्याभिस्त्वां करिष्यन्ति पृष्ठतः ॥१६॥
smarantaḥ putradārāṇāṃ nityodvignā bubhukṣitāḥ
kheditā duḥkhaśayyābhistvāṃ kariṣyanti pṛṣṭhataḥ
Помнящие о сыновьях и жёнах, постоянно печальные, голодные, утомлённые неудобными ложами тебя оставят за спиной.

स त्वं हीनः सुहृद्भिश्च हितकामैश्च बन्धुभिः ।
तृणादपि भृशोद्विग्नः स्पन्दमानाद्भविष्यसि ॥१७॥
sa tvaṃ hīnaḥ suhṛdbhiśca hitakāmaiśca bandhubhiḥ
tṛṇādapi bhṛśodvignaḥ spandamānādbhaviṣyasi
Ты покинутый и друзьями, и благожелательными родственниками, ты станешь очень обеспокоенным даже от колеблющейся травинки.

न च जातु न हिंस्युस्त्वां घोरा लक्ष्मणसायकाः ।
अपवृत्तं जिघांसन्तो महावेगा दुरासदाः ॥१८॥
na ca jātu na hiṃsyustvāṃ ghorā lakṣmaṇasāyakāḥ
apavṛttaṃ jighāṃsanto mahāvegā durāsadāḥ
И, возможно, никогда не повредят тебя, плохо поступившего, стрелы Лакшманы, желающие убить, очень быстрые, опасные.

अस्माभिस्तु गतं सार्धं विनीतवदुपस्थितम् ।
आनुपूर्व्यात्तु सुग्रीवो राज्ये त्वां स्थापयिष्यति ॥१९॥
asmābhistu gataṃ sārdhaṃ vinītavadupasthitam
ānupūrvyāttu sugrīvo rājye tvāṃ sthāpayiṣyati
Вместе с нами шедшего, вежливо подошедшего в установленном порядке Сугрива тебя поставит в царстве.

धर्मकामः पितृव्यस्ते प्रीतिकामो दृढव्रतः ।
शुचिः सत्यप्रतिज्ञश्च न त्वां जातु जिघांसति ॥२०॥
dharmakāmaḥ pitṛvyaste prītikāmo dṛḍhavrataḥ
śuciḥ satyapratijñaśca na tvāṃ jātu jighāṃsati
Почитающий закон дядя по отцу, желающий дружбы, верный обету, чистый и надёжный, никогда не пожелает тебя убить,

प्रियकामश्च ते मातुस्तदर्थं चास्य जीवितम् ।
तस्यापत्यं च नास्त्यन्यत्तस्मादङ्गद गम्यताम् ॥२१॥
priyakāmaśca te mātustadarthaṃ cāsya jīvitam
tasyāpatyaṃ ca nāstyanyattasmādaṅgada gamyatām
Доброжелательный к твоей матери, ради нее его жизнь, и у него другого наследника нет, поэтому, о Ангада, пошли.”