॥ वाल्मीकि रामायण – किष्किन्धाकाण्ड ॥
॥ vālmīki rāmāyaṇa – kiṣkindhākāṇḍa ॥

॥ सर्ग-४७॥
॥ sarga-47॥

Перевод с санскрита: Анна Устюгова

सहताराङ्गदाभ्यां तु गत्वा स हनुमान्कपिः ।
सुग्रीवेण यथोद्दिष्टं तं देशमुपचक्रमे ॥१॥
sahatārāṅgadābhyāṃ tu gatvā sa hanumānkapiḥ
sugrīveṇa yathoddiṣṭaṃ taṃ deśamupacakrame
Вместе с Тарой и Ангадой пойдя, тот обезьяна Хануман подошел к той земле, как Сугривой было указано.

स तु दूरमुपागम्य सर्वैस्तैः कपिसत्तमैः ।
विचिनोति स्म विन्ध्यस्य गुहाश्च गहनानि च ॥२॥
sa tu dūramupāgamya sarvaistaiḥ kapisattamaiḥ
vicinoti sma vindhyasya guhāśca gahanāni ca
Он же далеко уйдя, со всеми теми лучшими из обезьян обыскал и пещеры, и заросли Виндхьи.

पर्वताग्रान्नदीदुर्गान्सरांसि विपुलान्द्रुमान् ।
वृक्षषण्डांश्च विविधान्पर्वतान्घनपादपान् ॥३॥
parvatāgrānnadīdurgānsarāṃsi vipulāndrumān
vṛkṣaṣaṇḍāṃśca vividhānparvatānghanapādapān
Горные вершины с труднопроходимыми реками и большими деревьями, горы с кучами разнообразных деревьев, крепких деревьев.

अन्वेषमाणास्ते सर्वे वानराः सर्वतो दिशम् ।
न सीतां ददृशुर्वीरा मैथिलीं जनकात्मजाम् ॥४॥
anveṣamāṇāste sarve vānarāḥ sarvato diśam
na sītāṃ dadṛśurvīrā maithilīṃ janakātmajām
Обыскивающие землю все те обезьяны герои повсюду не увидели Ситу, Метхилийскую царевну, родную дочь Джанаки.

ते भक्षयन्तो मूलानि फलानि विविधानि च ।
अन्वेषमाणा दुर्धर्षा न्यवसंस्तत्र तत्र ह ।
स तु देशो दुरन्वेष्यो गुहागहनवान्महान् ॥५॥
te bhakṣayanto mūlāni phalāni vividhāni ca
anveṣamāṇā durdharṣā nyavasaṃstatra tatra ha
sa tu deśo duranveṣyo guhāgahanavānmahān
Они, едящие коренья и плоды разнообразные, недоступные пребывали тут и там, та земля, обысканная, обладающая пещерами и чащами, большая.

त्यक्त्वा तु तं तदा देशं सर्वे वै हरियूथपाः ।
देशमन्यं दुराधर्षं विविशुश्चाकुतोभयाः ॥६॥
tyaktvā tu taṃ tadā deśaṃ sarve vai hariyūthapāḥ
deśamanyaṃ durādharṣaṃ viviśuścākutobhayāḥ
Покинув тогда ту землю, все обезьяньи вожаки в другую землю опасную вошли бесстрашные.

यत्र वन्ध्यफला वृक्षा विपुष्पाः पर्णवर्जिताः ।
निस्तोयाः सरितो यत्र मूलं यत्र सुदुर्लभम् ॥७॥
yatra vandhyaphalā vṛkṣā vipuṣpāḥ parṇavarjitāḥ
nistoyāḥ sarito yatra mūlaṃ yatra sudurlabham
Где деревья без плодов, без цветов, без листьев, где реки безводные, где корень труднодостижимый.

न सन्ति महिषा यत्र न मृगा न च हस्तिनः ।
शार्दूलाः पक्षिणो वापि ये चान्ये वनगोचराः ॥८॥
na santi mahiṣā yatra na mṛgā na ca hastinaḥ
śārdūlāḥ pakṣiṇo vāpi ye cānye vanagocarāḥ
Где нет буйволов, нет оленей, нет слонов, нет тигров или птиц, и других обитателей леса.

स्निग्धपत्राः स्थले यत्र पद्मिन्यः फुल्लपङ्कजाः ।
प्रेक्षणीयाः सुगन्धाश्च भ्रमरैश्चापि वर्जिताः ॥९॥
snigdhapatrāḥ sthale yatra padminyaḥ phullapaṅkajāḥ
prekṣaṇīyāḥ sugandhāśca bhramaraiścāpi varjitāḥ
Снигдхапатра (шпинат) на земле, где озера цветущелотосные и с примечательными ароматами, пчёлами покинутые.

कण्डुर्नाम महाभागः सत्यवादी तपोधनः ।
महर्षिः परमामर्षी नियमैर्दुष्प्रधर्षणः ॥१०॥
kaṇḍurnāma mahābhāgaḥ satyavādī tapodhanaḥ
maharṣiḥ paramāmarṣī niyamairduṣpradharṣaṇaḥ
По имени Канду, выдающийся, правдивый, богатый аскезами, великий мудрец, очень нетерпимый, мучающий обетами (себя).

तस्य तस्मिन्वने पुत्रो बालको दशवार्षिकः ।
प्रनष्टो जीवितान्ताय क्रुद्धस्तत्र महामुनिः ॥११॥
tasya tasminvane putro bālako daśavārṣikaḥ
pranaṣṭo jīvitāntāya kruddhastatra mahāmuniḥ
В том его лесу его сын – мальчик 10-летний, исчезнувший до смерти, из-за этого разгневанный великий мудрец.

तेन धर्मात्मना शप्तं कृत्स्नं तत्र महद्वनम् ।
अशरण्यं दुराधर्षं मृगपक्षिविवर्जितम् ॥१२॥
tena dharmātmanā śaptaṃ kṛtsnaṃ tatra mahadvanam
aśaraṇyaṃ durādharṣaṃ mṛgapakṣivivarjitam
Тем Дхарматмой был проклят там весь большой лес, лишенный убежища, опасный, лишенный зверей и птиц.

तस्य ते काननान्तांस्तु गिरीणां कन्दराणि च ।
प्रभवानि नदीनाञ्च विचिन्वन्ति समाहिताः ॥१३॥
tasya te kānanāntāṃstu girīṇāṃ kandarāṇi ca
prabhavāni nadīnāñca vicinvanti samāhitāḥ
Они, собранные, обследуют его лесные края и горные пещеры, и истоки рек.

तत्र चापि महात्मानो नापश्यञ्जनकात्मजाम् ।
हर्तारं रावणं वापि सुग्रीवप्रियकारिणः ॥१४॥
tatra cāpi mahātmāno nāpaśyañjanakātmajām
hartāraṃ rāvaṇaṃ vāpi sugrīvapriyakāriṇaḥ
И даже там делающие приятно Сугриве не увидели родную дочь Джанаки или похитителя Равану.

ते प्रविश्य तु तं भीमं लतागुल्मसमावृतम् ।
ददृशुः क्रूरकर्माणमसुरं सुरनिर्भयम् ॥१५॥
te praviśya tu taṃ bhīmaṃ latāgulmasamāvṛtam
dadṛśuḥ krūrakarmāṇamasuraṃ suranirbhayam
Они, проникнув в то ужасное, покрытое лианами и кустарниками, увидели асура, у которого жесткие действия, не боящегося Богов.

तं दृष्ट्वा वनरा घोरं स्थितं शैलमिवापरम् ।
गाढं परिहिताः सर्वे दृष्ट्वा तं पर्वतोपमम् ॥१६॥
taṃ dṛṣṭvā vanarā ghoraṃ sthitaṃ śailamivāparam
gāḍhaṃ parihitāḥ sarve dṛṣṭvā taṃ parvatopamam
Того страшного увидев, как гора несравненная стоявшего крепко, все обезьяны. собрались его гороподобного.

सोऽपि तान्वानरान्सर्वान्नष्टाः स्थेत्यब्रवीद्बली ।
अभ्यधावत सङ्क्रुद्धो मुष्टिमुद्यम्य संहितम् ॥१७॥
so’pi tānvānarānsarvānnaṣṭāḥ sthetyabravīdbalī
abhyadhāvata saṅkruddho muṣṭimudyamya saṃhitam
Он же тем обезьянам всем сказал: “Вы есть погибшие!” Сильный, разгневанный устремился, сжатый кулак подняв.

तमापतन्तं सहसा वालिपुत्रोऽङ्गदस्तदा ॥१८॥
tamāpatantaṃ sahasā vāliputro’ṅgadastadā
Того подпрыгнувшего сильно сын Вали Ангада тогда

रावणोऽयमिति ज्ञात्वा तलेनाभिजघान ह ।
स वालिपुत्राभिहतो वक्त्राच्छोणितमुद्वमन् ॥१९॥
rāvaṇo’yamiti jñātvā talenābhijaghāna ha
sa vāliputrābhihato vaktrācchoṇitamudvaman
Этот Равана!”- подумав, ладонью ударил он, ударенный сыном Вали, изо рта кровь выплевывавший.

असुरो न्यपतद्भूमौ पर्यस्त इव पर्वतः ।
ते तु तस्मिन्निरुच्छ्वासे वानरा जितकाशिनः ।
व्यचिन्वन्प्रायशस्तत्र सर्वं तद्गिरिगह्वरम् ॥२०॥
asuro nyapatadbhūmau paryasta iva parvataḥ
te tu tasminnirucchvāse vānarā jitakāśinaḥ
vyacinvanprāyaśastatra sarvaṃ tadgirigahvaram
Асура упал на землю, брошенный как гора. Те обезьяны при нем бездыханном, ведущие как завоеватели, обследовали там, главным образом, всю ту горную чащу.

विचितं तु ततः कृत्वा सर्वे ते काननं पुनः ।
अन्यदेवापरं घोरं विविशुर्गिरिगह्वरम् ॥२१॥
vicitaṃ tu tataḥ kṛtvā sarve te kānanaṃ punaḥ
anyadevāparaṃ ghoraṃ viviśurgirigahvaram
Затем все они, сделав обследованный лес, снова вошли в другую следующую, страшную горную чащу.

ते विचिन्त्य पुनः खिन्ना विनिष्पत्य समागताः ।
एकान्ते वृक्षमूले तु निषेदुर्दीनमानसाः ॥२२॥
te vicintya punaḥ khinnā viniṣpatya samāgatāḥ
ekānte vṛkṣamūle tu niṣedurdīnamānasāḥ
Они, обследовав снова, опечаленные выйдя, собравшись, сели у уединенного корня дерева отчаявшиеся.