॥ वाल्मीकि रामायण – किष्किन्धाकाण्ड ॥
॥ vālmīki rāmāyaṇa – kiṣkindhākāṇḍa ॥

॥ सर्ग-४२॥
॥ sarga-42॥

Перевод с санскрита: Анна Устюгова

ततः सन्दिश्य सुग्रीवः श्वशुरं पश्चिमां दिशम् ।
वीरं शतबलिं नाम वानरं वानरर्षभः ॥१॥
tataḥ sandiśya sugrīvaḥ śvaśuraṃ paścimāṃ diśam
vīraṃ śatabaliṃ nāma vānaraṃ vānararṣabhaḥ
Затем Сугрива, бык среди обезьян, направив свёкра в западную сторону, герою по имени Шатабали обезьяне

उवाच राजा मन्त्रज्ञः सर्ववानरसंमतम् ।
वाक्यमात्महितं चैव रामस्य च हितं तथा ॥२॥
uvāca rājā mantrajñaḥ sarvavānarasaṃmatam
vākyamātmahitaṃ caiva rāmasya ca hitaṃ tathā
Сказал царь, знающий мантры, принимаемую всеми обезьянами речь для собственного блага так и для блага Рамы:

वृतः शतसहस्रेण त्वद्विधानां वनौकसाम् ।
वैवस्वतसुतैः सार्धं प्रतिष्ठस्व स्वमन्त्रिभिः ॥३॥
vṛtaḥ śatasahasreṇa tvadvidhānāṃ vanaukasām
vaivasvatasutaiḥ sārdhaṃ pratiṣṭhasva svamantribhiḥ
Окружённые 100 тысячью подобных тебе лесных жителей, вместе с сыновьями Вайвасваты, своими министрами отправляйся

दिशं ह्युदीचीं विक्रान्तां हिमशैलावतंसकाम् ।
सर्वतः परिमार्गध्वं रामपत्नीमनिन्दिताम् ॥४॥
diśaṃ hyudīcīṃ vikrāntāṃ himaśailāvataṃsakām
sarvataḥ parimārgadhvaṃ rāmapatnīmaninditām
В сторону северную, выступающую, украшенную Гималаями. Повсюду ищите безупречную жену Рамы.

अस्मिन्कार्ये विनिवृत्ते कृते दाशरथेः प्रिये ।
ऋणान्मुक्ता भविष्यामः कृतार्थार्थविदां वराः ॥५॥
asminkārye vinivṛtte kṛte dāśaratheḥ priye
ṛṇānmuktā bhaviṣyāmaḥ kṛtārthārthavidāṃ varāḥ
В этом возвращённом, приятном сыну Дашаратхи деле, освобождёнными от долга станем, о наилучшие знающих смысл и достигших цели.

कृतं हि प्रियमस्माकं राघवेण महात्मना ।
तस्य चेत्प्रतिकारोऽस्ति सफलं जीवितं भवेत् ॥६॥
kṛtaṃ hi priyamasmākaṃ rāghaveṇa mahātmanā
tasya cetpratikāro’sti saphalaṃ jīvitaṃ bhavet
Нам приятное ведь было сделано Рагхавой Махатмой, если для него ответная любезность, будет жизнь успешна.

एतां बुद्धिं समास्थाय दृश्यते जानकी यथा ।
तथा भवद्भिः कर्तव्यमस्मत्प्रियहितैषिभिः ॥७॥
etāṃ buddhiṃ samāsthāya dṛśyate jānakī yathā
tathā bhavadbhiḥ kartavyamasmatpriyahitaiṣibhiḥ
Согласившись с этим размышлением, как обнаружится Джанаки, так должно быть сделано вами, желающими нам приятно и полезно.

अयं हि सर्वभूतानां मान्यस्तु नरसत्तमः ।
अस्मासु चागतप्रीती रामः परपुरञ्जयः ॥८॥
ayaṃ hi sarvabhūtānāṃ mānyastu narasattamaḥ
asmāsu cāgataprītī rāmaḥ parapurañjayaḥ
Этот Уважаемый среди всех живых существ, лучший из людей, среди нас хорошее отношение к Раме, покорителю вражеских городов, не прошло.

इमानि वनदुर्गाणि नद्यः शैलान्तराणि च ।
भवन्तः परिमार्गन्तु बुद्धिविक्रमसम्पदा ॥९॥
imāni vanadurgāṇi nadyaḥ śailāntarāṇi ca
bhavantaḥ parimārgantu buddhivikramasampadā
Эти труднодоступные леса, реки, горные пространства ищите великолепные разумом и доблестью.

तत्र म्लेच्छान्पुलिन्दांश्च शूरसेनांस्तथैव च ।
प्रस्थालान्भरतांश्चैव कुरूंश्च सह मद्रकैः ॥१०॥
tatra mlecchānpulindāṃśca śūrasenāṃstathaiva ca
prasthālānbharatāṃścaiva kurūṃśca saha madrakaiḥ
Там млечхов и пулиндов а также сурасен, прастхалов и бхарат также, и куру вместе с мадрами.

काम्बोजान्यवनांश्चैव शकानारट्टकानपि ।
बाह्लीकानृषिकांश्चैव पौरवानथ टङ्कणान् ॥११॥
kāmbojānyavanāṃścaiva śakānāraṭṭakānapi
bāhlīkānṛṣikāṃścaiva pauravānatha ṭaṅkaṇān
Камбоджи и яванов также, щаков, а также аратов, балхиков, а также ршиков, пауравов, танканов.

चीनान्परमचीनांश्च नीहारांश्च पुनः पुनः ।
अन्विष्य दरदांश्चैव हिमवन्तं विचिन्वथ ॥१२॥
cīnānparamacīnāṃśca nīhārāṃśca punaḥ punaḥ
anviṣya daradāṃścaiva himavantaṃ vicinvatha
Чинов, парамачинов, нихаров снова и снова обыскав, а также дорадов, Гималаи исследуйте.

लोध्रपद्मकषण्डेषु देवदारुवनेषु च ।
रावणः सह वैदेह्य मार्गितव्यस्ततस्ततः ॥१३॥
lodhrapadmakaṣaṇḍeṣu devadāruvaneṣu ca
rāvaṇaḥ saha vaidehya mārgitavyastatastataḥ
Во множествах лодхры и лотосов, и лесах деводаров Равана вместе с Вайдехи должен быть отыскан и тут, и там.

ततः सोमाश्रमं गत्वा देवगन्धर्वसेवितम् ।
कालं नाम महासानुं पर्वतं तं गमिष्यथ ॥१४॥
tataḥ somāśramaṃ gatvā devagandharvasevitam
kālaṃ nāma mahāsānuṃ parvataṃ taṃ gamiṣyatha
Затем пойдя к ашраму Сома, посещаемому девами и гандхарвами, придёте к горе с большим хребтом под названием Кала.

महत्सु तस्य शृङ्गेषु निर्दरेषु गुहासु च ।
विचिनुध्वं महाभागां रामपत्नीं यशस्विनीम् ॥१५॥
mahatsu tasya śṛṅgeṣu nirdareṣu guhāsu ca
vicinudhvaṃ mahābhāgāṃ rāmapatnīṃ yaśasvinīm
На её больших вершинах и пещерных укрытиях ищите выдающуюся, славную жену Рамы.

तमतिक्रम्य शैलेन्द्रं हेमगर्भं महागिरिम् ।
ततः सुदर्शनं नाम पर्वतं गन्तुमर्हथ ॥१६॥
tamatikramya śailendraṃ hemagarbhaṃ mahāgirim
tataḥ sudarśanaṃ nāma parvataṃ gantumarhatha
Минуя эту Индру среди гор, златовнутреннюю большую гору, затем вы должны дойти до горы под названием Сударшана.

तस्य काननषण्डेषु निर्दरेषु गुहासु च ।
रावणः सह वैदेह्या मार्गितव्यस्ततस्ततः ॥१७॥
tasya kānanaṣaṇḍeṣu nirdareṣu guhāsu ca
rāvaṇaḥ saha vaidehyā mārgitavyastatastataḥ
Её лесных чащах и пещерах ищите Равану с Вайдехи и там. и тут.

तमतिक्रम्य चाकाशं सर्वतः शतयोजनम् ।
अपर्वतनदीवृक्षं सर्वसत्त्वविवर्जितम् ॥१८॥
tamatikramya cākāśaṃ sarvataḥ śatayojanam
aparvatanadīvṛkṣaṃ sarvasattvavivarjitam
Минуя её, во все стороны пространство в 100 йоджан без гор, рек и деревьев, лишённое всего живого.

तं तु शीघ्रमतिक्रम्य कान्तारं रोमहर्षणम् ।
कैलासं पाण्डुरं शैलं प्राप्य हृष्टा भविष्यथ ॥१९॥
taṃ tu śīghramatikramya kāntāraṃ romaharṣaṇam
kailāsaṃ pāṇḍuraṃ śailaṃ prāpya hṛṣṭā bhaviṣyatha
Быстро миновав ту пустошь, вызывающую волнение, беловатую гору Кайлас достигнув, будете взволнованные.

तत्र पाण्डुरमेघाभं जाम्बूनदपरिष्कृतम् ।
कुबेरभवनं दिव्यं निर्मितं विश्वकर्मणा ॥२०॥
tatra pāṇḍurameghābhaṃ jāmbūnadapariṣkṛtam
kuberabhavanaṃ divyaṃ nirmitaṃ viśvakarmaṇā
Там похоже на беловатое облако, украшенное золотом жилище Куберы, божественное, созданное Вишвакарманом.

विशाला नलिनी यत्र प्रभूतकमलोत्पला ।
हंसकारण्डवाकीर्णा अप्सरोगणसेविता ॥२१॥
viśālā nalinī yatra prabhūtakamalotpalā
haṃsakāraṇḍavākīrṇā apsarogaṇasevitā
Где обширное озеро с многочисленными лотосами и лилиями, наполненное лебедями и утками, населённое толпами Ажар.

तत्र वैश्रवणो राजा सर्वभूतनमस्कृतः ।
धनदो रमते श्रीमान्गुह्यकैः सह यक्षराट् ॥२२॥
tatra vaiśravaṇo rājā sarvabhūtanamaskṛtaḥ
dhanado ramate śrīmānguhyakaiḥ saha yakṣarāṭ
Там Вайшравана царь, почитаемый всеми живыми существами, щедрый, наслаждается великолепный с гухьяками вместе, повелитель якшей.

तस्य चन्द्रनिकशेषु पर्वतेषु गुहासु च ।
रावणः सह वैदेह्या मार्गितव्यस्ततस्ततः ॥२३॥
tasya candranikaśeṣu parvateṣu guhāsu ca
rāvaṇaḥ saha vaidehyā mārgitavyastatastataḥ
В его луноподобных горах и пещерах, и тут, и там ищите Равану с Вайдехи.

क्रौञ्चं तु गिरिमासाद्य बिलं तस्य सुदुर्गमम् ।
अप्रमत्तैः प्रवेष्टव्यं दुष्प्रवेशं हि तत्स्मृतम् ॥२४॥
krauñcaṃ tu girimāsādya bilaṃ tasya sudurgamam
apramattaiḥ praveṣṭavyaṃ duṣpraveśaṃ hi tatsmṛtam
Достигнув же горы Краунча, ее пещеру, очень труднодоступную, внимательные пусть проникнут, ведь известна она, как труднопроходимая.

वसन्ति हि महात्मानस्तत्र सूर्यसमप्रभाः ।
देवैरप्यर्चिताः सम्यग्देवरूपा महर्षयः ॥२५॥
vasanti hi mahātmānastatra sūryasamaprabhāḥ
devairapyarcitāḥ samyagdevarūpā maharṣayaḥ
Там же живут махатмы, обладающие великолепием равным Солнцу, даже богами хорошо почитаемые, в форме богов, великие Риши.

क्रौञ्चस्य तु गुहाश्चान्याः सानूनि शिखराणि च ।
निर्दराश्च नितम्बाश्च विचेतव्यास्ततस्ततः ॥२६॥
krauñcasya tu guhāścānyāḥ sānūni śikharāṇi ca
nirdarāśca nitambāśca vicetavyāstatastataḥ
И другие пещеры Краунчи, плоскогорья и вершины, и пещеры, и склоны должны быть обысканы повсюду.

क्रौञ्चस्य शिखरं चापि निरीक्ष्य च ततस्ततः ।
अवृक्षं कामशैलं च मानसं विहगालयम् ॥२७॥
krauñcasya śikharaṃ cāpi nirīkṣya ca tatastataḥ
avṛkṣaṃ kāmaśailaṃ ca mānasaṃ vihagālayam
Тоже, вершину Крауничи осмотрев повсюду, безлесную Камашайлу и Манас, где жилище птиц .

न गतिस्तत्र भूतानां देवदानवरक्षसाम् ।
स च सर्वैर्विचेतव्यः ससानुप्रस्थभूधरः ॥२८॥
na gatistatra bhūtānāṃ devadānavarakṣasām
sa ca sarvairvicetavyaḥ sasānuprasthabhūdharaḥ
Туда нет ходу живым существам, богам, данавам, ракшасам, и она всеми должна быть обыскана вместе с плоскогорьями, горными плато, вершинами.

क्रौञ्चं गिरिमतिक्रम्य मैनाको नाम पर्वतः ।
मयस्य भवनं तत्र दानवस्य स्वयं कृतम् ॥२९॥
krauñcaṃ girimatikramya maināko nāma parvataḥ
mayasya bhavanaṃ tatra dānavasya svayaṃ kṛtam
Гору Краунчу пройдя, гора под названием Майнака, там дом Майя Демона, самостоятельно сделанный.

मैनाकस्तु विचेतव्यः ससानुप्रस्थकन्दरः ।
स्त्रीणामश्वमुखीनां च निकेतास्तत्र तत्र तु ॥३०॥
mainākastu vicetavyaḥ sasānuprasthakandaraḥ
strīṇāmaśvamukhīnāṃ ca niketāstatra tatra tu
Майнака же должна быть обыскана с плоскогорьями, горными плато и пещерами. И повсюду жилища женщин с лошадиными головами.

तं देशं समतिक्रम्य आश्रमं सिद्धसेवितम् ।
सिद्धा वैखानसास्तत्र वालखिल्याश्च तापसाः ॥३१॥
taṃ deśaṃ samatikramya āśramaṃ siddhasevitam
siddhā vaikhānasāstatra vālakhilyāśca tāpasāḥ
Ту землю пройдя, ашрам, населённый сиддхами. Там сиддхи- вайкханасы и аскеты- валакхильи.

वन्द्यास्ते तु तपःसिद्धास्तापसा वीतकल्मषाः ।
प्रष्टव्याश्चापि सीतायाः प्रवृत्तिं विनयान्वितैः ॥३२॥
vandyāste tu tapaḥsiddhāstāpasā vītakalmaṣāḥ
praṣṭavyāścāpi sītāyāḥ pravṛttiṃ vinayānvitaiḥ
Они, успешные в аскезах аскеты, освобождённые от грехов, должны быть почтены, а также спрошены о судьбе Ситы наделенными вежливостью (вами).

हेमपुष्करसञ्चन्नं तत्र वैखानसं सरः ।
तरुणादित्यसङ्काशैर्हंसैर्विचरितं शुभैः ॥३३॥
hemapuṣkarasañcannaṃ tatra vaikhānasaṃ saraḥ
taruṇādityasaṅkāśairhaṃsairvicaritaṃ śubhaiḥ
Там золотыми лотосами покрытая озеро Вайкханаса, населённое лебедями, похожими на взошедшее солнце, прекрасными.

औपवाह्यः कुबेरस्य सार्वभौम इति स्मृतः ।
गजः पर्येति तं देशं सदा सह करेणुभिः ॥३४॥
aupavāhyaḥ kuberasya sārvabhauma iti smṛtaḥ
gajaḥ paryeti taṃ deśaṃ sadā saha kareṇubhiḥ
Королевский слон Куберы, называемый Сарвабхаума, слон расхаживает по той земле всегда вместе со слонихами.

तत्सरः समतिक्रम्य नष्टचन्द्रदिवाकरम् ।
अनक्षत्रगणं व्योम निष्पयोदमनादितम् ॥३५॥
tatsaraḥ samatikramya naṣṭacandradivākaram ।
anakṣatragaṇaṃ vyoma niṣpayodamanāditam
То озеро пройдя, небо, в котором исчезли луна и солнце, без множества созвездий, безоблачное, беззвучное.

गभस्तिभिरिवार्कस्य स तु देशः प्रकाशते ।
विश्राम्यद्भिस्तपः सिद्धैर्देवकल्पैः स्वयम्प्रभैः ॥३६॥
gabhastibhirivārkasya sa tu deśaḥ prakāśate
viśrāmyadbhistapaḥ siddhairdevakalpaiḥ svayamprabhaiḥ
Словно лучами солнца та земля светится полагающимися на тапас сиддхами, богоподобными, самосияющими.

तं तु देशमतिक्रम्य शैलोदा नाम निम्नगा ।
उभयोस्तीरयोर्यस्याः कीचका नाम वेणवः ॥३७॥
taṃ tu deśamatikramya śailodā nāma nimnagā
ubhayostīrayoryasyāḥ kīcakā nāma veṇavaḥ
Минуя ту страну, река под названием Шайлода, на обоих берегах которой бамбуки под названием кичака.

ते नयन्ति परं तीरं सिद्धान्प्रत्यानयन्ति च ।
उत्तराः कुरवस्तत्र कृतपुण्यप्रतिश्रयाः ॥३८॥
te nayanti paraṃ tīraṃ siddhānpratyānayanti ca
uttarāḥ kuravastatra kṛtapuṇyapratiśrayāḥ
Они ведут на другой берег и приводят обратно сиддхов. Там Уттаракуру, те, чей дом сделан благим.

ततः काञ्चनपद्माभिः पद्मिनीभिः कृतोदकाः ।
नीलवैदूर्यपत्राढ्या नद्यस्तत्र सहस्रशः ॥३९॥
tataḥ kāñcanapadmābhiḥ padminībhiḥ kṛtodakāḥ
nīlavaidūryapatrāḍhyā nadyastatra sahasraśaḥ
Затем реки, чьи воды сделаны золотолотосными озерами, богатые тысячами тёмных изумрудных листьев.

रक्तोत्पलवनैश्चात्र मण्डिताश्च हिरण्मयैः ।
तरुणादित्यसदृशैर्भान्ति तत्र जलाशयाः ॥४०॥
raktotpalavanaiścātra maṇḍitāśca hiraṇmayaiḥ
taruṇādityasadṛśairbhānti tatra jalāśayāḥ
Зарослями красных лотосов здесь украшены золотыми, подобными восходящему солнцу, сияют там озёра.

महार्हमणिपत्रैश्च काञ्चनप्रभकेसरैः ।
नीलोत्पलवनैश्चित्रैः स देशः सर्वतो वृतः ॥४१॥
mahārhamaṇipatraiśca kāñcanaprabhakesaraiḥ
nīlotpalavanaiścitraiḥ sa deśaḥ sarvato vṛtaḥ
Листьями как драгоценными жемчужинами, золото сверкающими тычинками, зарослями тёмно-синих лотосов разнообразными та земля окружена повсюду.

निस्तुलाभिश्च मुक्ताभिर्मणिभिश्च महाधनैः ।
उद्भूतपुलिनास्तत्र जातरूपैश्च निम्नगाः ॥४२॥
nistulābhiśca muktābhirmaṇibhiśca mahādhanaiḥ
udbhūtapulināstatra jātarūpaiśca nimnagāḥ
И несравненными жемчужинами, и ценными драгоценностями там с возникшими отмелями реки с золотом.

सर्वरत्नमयैश्चित्रैरवगाढा नगोत्तमैः ।
जातरूपमयैश्चापि हुताशनसमप्रभैः ॥४३॥
sarvaratnamayaiścitrairavagāḍhā nagottamaiḥ
jātarūpamayaiścāpi hutāśanasamaprabhaiḥ
Состоящими из всех драгоценностей, разнообразными погружёнными, наилучшими деревьями, а также золотыми, равными по блеску огню.

नित्यपुष्पफलाश्चात्र नगाः पत्ररथाकुलाः ।
दिव्यगन्धरसस्पर्शाः सर्वकामान्स्रवन्ति च ॥४४॥
nityapuṣpaphalāścātra nagāḥ patrarathākulāḥ
divyagandharasasparśāḥ sarvakāmānsravanti ca
Деревья, на которых постоянно цветы, плоды, наполненные птицами, у которых божественные аромат, вкус и прикосновение, и все желания источают.

नानाकाराणि वासांसि फलन्त्यन्ये नगोत्तमाः ।
मुक्तावैदूर्यचित्राणि भूषणानि तथैव च ॥४५॥
nānākārāṇi vāsāṃsi phalantyanye nagottamāḥ
muktāvaidūryacitrāṇi bhūṣaṇāni tathaiva ca
Многообразновидные одежды производят другие наилучшие деревья, а также из разнообразных жемчугов и изумрудов украшения

स्त्रीणां यान्यनुरूपाणि पुरुषाणां तथैव च ।
सर्वर्तुसुखसेव्यानि फलन्त्यन्ये नगोत्तमाः ॥४६॥
strīṇāṃ yānyanurūpāṇi puruṣāṇāṃ tathaiva ca
sarvartusukhasevyāni phalantyanye nagottamāḥ
Для женщин, а также у мужчин, которые соответствующие, весь сезон можно использовать, производят другие наилучшие деревья.

महार्हाणि विचित्राणि हैमान्यन्ये नगोत्तमाः ।
शयनानि प्रसूयन्ते चित्रास्तारणवन्ति च ॥४७॥
mahārhāṇi vicitrāṇi haimānyanye nagottamāḥ ।
śayanāni prasūyante citrāstāraṇavanti ca
Другие высочайшие деревья производят ценные, разноцветные, золотые кушетки и разнообразные, покрытые покрывалами.

मनःकान्तानि माल्यानि फलन्त्यत्रापरे द्रुमाः ।
पानानि च महार्हाणि भक्ष्याणि विविधानि च ॥४८॥
manaḥkāntāni mālyāni phalantyatrāpare drumāḥ
pānāni ca mahārhāṇi bhakṣyāṇi vividhāni ca
Приятные уму венки производят здесь другие деревья, и напитки ценные, разнообразные яства.

स्त्रियश्च गुणसम्पन्ना रूपयौवनलक्षिताः ।
गन्धर्वाः किंनरा सिद्धा नागा विद्याधरास्तथा ।
रमन्ते सहितास्तत्र नारीभिर्भास्करप्रभाः ॥४९॥
striyaśca guṇasampannā rūpayauvanalakṣitāḥ ।
gandharvāḥ kiṃnarā siddhā nāgā vidyādharāstathā ।
ramante sahitāstatra nārībhirbhāskaraprabhāḥ
И женщины, наделенные хорошими качествами, отмеченные красотой и молодостью, гандхарвы, кимнары, сиддхи, наги, а также видьядхары, сияющие как солнце, отдыхают там с женщинами.

सर्वे सुकृतकर्माणः सर्वे रतिपरायणाः ।
सर्वे कामार्थसहिता वसन्ति सह योषितः ॥५०॥
sarve sukṛtakarmāṇaḥ sarve ratiparāyaṇāḥ
sarve kāmārthasahitā vasanti saha yoṣitaḥ
Все, выполнившие очень хорошо работы, все, для которых главная цель покой, все, связаные с камой и артхой, живут вместе с женщинами.

गीतवादित्रनिर्घोषः सोत्कृष्टहसितस्वनः ।
श्रूयते सततं तत्र सर्वभूतमनोहरः ॥५१॥
gītavāditranirghoṣaḥ sotkṛṣṭahasitasvanaḥ
śrūyate satataṃ tatra sarvabhūtamanoharaḥ
Звук песен и музыкальных инструментов, сопровождаемый громким смехом, привлекательный, слышится постоянно там всем живым существам.

तत्र नामुदितः कश्चिन्नास्ति कश्चिदसत्प्रियः ।
अहन्यहनि वर्धन्ते गुणास्तत्र मनोरमाः ॥५२॥
tatra nāmuditaḥ kaścinnāsti kaścidasatpriyaḥ
ahanyahani vardhante guṇāstatra manoramāḥ
Там нет никого не обрадованного, нет никого, кому приятно зло, каждый день добродетели радующие усиливаются.

समतिक्रम्य तं देशमुत्तरस्तोयसां निधिः ।
तत्र सोमगिरिर्नाम मध्ये हेममयो महान् ॥५३॥
samatikramya taṃ deśamuttarastoyasāṃ nidhiḥ
tatra somagirirnāma madhye hemamayo mahān
Минуя ту землю, (будет) Северное море, там в середине гора под названием Сомагири, золотая, большая.

इन्द्रलोकगता ये च ब्रह्मलोकगताश्च ये ।
देवास्तं समवेक्षन्ते गिरिराजं दिवं गतम् ॥५४॥
indralokagatā ye ca brahmalokagatāśca ye
devāstaṃ samavekṣante girirājaṃ divaṃ gatam
Кто отправился на Индралоку, и кто отправился на Брахмалоку, боги разглядывают ту царь гору, доходящую до неба.

स तु देशो विसूर्योऽपि तस्य भासा प्रकाशते ।
सूर्यलक्ष्म्याभिविज्ञेयस्तपतेव विवस्वता ॥५५॥
sa tu deśo visūryo’pi tasya bhāsā prakāśate
sūryalakṣmyābhivijñeyastapateva vivasvatā
Та Земля, лишённая солнца, тем светом сияет, солнце великолепием наблюдаемая словно нагревающим Вивасватом.

भगवानपि विश्वात्मा शम्भुरेकादशात्मकः ।
ब्रह्मा वसति देवेशो ब्रह्मर्षिपरिवारितः ॥५६॥
bhagavānapi viśvātmā śambhurekādaśātmakaḥ
brahmā vasati deveśo brahmarṣiparivāritaḥ
Даже Бхагаван Вишватма, Шамбуху, состоящий из 11, Брахма живёт Владыка богов, окруженный брахмаришами.

न कथंचन गन्तव्यं कुरूणामुत्तरेण वः ।
अन्येषामपि भूतानां नातिक्रामति वै गतिः ॥५७॥
na kathaṃcana gantavyaṃ kurūṇāmuttareṇa vaḥ
anyeṣāmapi bhūtānāṃ nātikrāmati vai gatiḥ
Никоим образом вам невозможно пройти Куру севернее, даже других живых существ путь не приступает.

स हि सोमगिरिर्नाम देवानामपि दुर्गमः ।
तमालोक्य ततः क्षिप्रमुपावर्तितुमर्हथ ॥५८॥
sa hi somagirirnāma devānāmapi durgamaḥ
tamālokya tataḥ kṣipramupāvartitumarhatha
Та (гора) под названием Сомагири даже для богов труднопроходимая, её увидев, вы должны быстро вернуться назад.

एतावद्वानरैः शक्यं गन्तुं वानरपुङ्गवाः ।
अभास्करममर्यादं न जानीमस्ततः परम् ॥५९॥
etāvadvānaraiḥ śakyaṃ gantuṃ vānarapuṅgavāḥ
abhāskaramamaryādaṃ na jānīmastataḥ param
Сколько обезьянами возможно пройти, обезьяньи герои, мы не знаем сверх того, бессолнечное, безграничное.

सर्वमेतद्विचेतव्यं यन्मया परिकीर्तितम् ।
यदन्यदपि नोक्तं च तत्रापि क्रियतां मतिः ॥६०॥
sarvametadvicetavyaṃ yanmayā parikīrtitam
yadanyadapi noktaṃ ca tatrāpi kriyatāṃ matiḥ
Всё это должно быть исследовано, что мною перечислено, и также о чём другом не было сказано, даже о том должно быть принято вами решение.

ततः कृतं दाशरथेर्महत्प्रियं महत्तरं चापि ततो मम प्रियम् ।
कृतं भविष्यत्यनिलानलोपमा विदेहजादर्शनजेन कर्मणा ॥६१॥
tataḥ kṛtaṃ dāśarathermahatpriyaṃ mahattaraṃ cāpi tato mama priyam
kṛtaṃ bhaviṣyatyanilānalopamā videhajādarśanajena karmaṇā
Благодаря этому будет сделана сыну Дашаратхи большая любезность, а также еще большая любезность мне будет сделана, о сравнимые с огнём и ветром, благодаря действию, рожденному видением Ситы.

ततः कृतार्थाः सहिताः सबान्धवा मयार्चिताः सर्वगुणैर्मनोरमैः ।
चरिष्यथोर्वीं प्रतिशान्तशत्रवः सहप्रिया भूतधराः प्लवङ्गमाः ॥६२॥
tataḥ kṛtārthāḥ sahitāḥ sabāndhavā mayārcitāḥ sarvaguṇairmanoramaiḥ
cariṣyathorvīṃ pratiśāntaśatravaḥ sahapriyā bhūtadharāḥ plavaṅgamāḥ
Затем достигшие цели, объединённые с родственниками, мной почтенные всеми желанными качествами, будете ходить по земле успокоившие врагов, вместе с любимыми, имеющие поддержку от живых существ, о обезьяны.